Antalya Diplomasi Forumu kapsamında düzenlenen "Afrika Boynuzu: Riskler ve Fırsatlar" başlıklı panelde, Afrika boynuzundaki çatışmaların çözümüne, bölgesel entegrasyona ve Türkiye'nin arabuluculuk rolüne odaklanılarak bölgenin dinamikleri ele alındı.

Anadolu Ajansının (AA) "Global İletişim Ortağı" olarak yer aldığı, Belek Turizm Bölgesi'ndeki NEST Kongre Merkezi'nde gerçekleştirilen Antalya Diplomasi Forumu'nda, TRT World sunucusu Brenda Czeda'nin moderatör olduğu "Afrika Boynuzu: Riskler ve Fırsatlar" paneli yapıldı.

Panele, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakan Yardımcısı Burhanettin Duran, Kenya Dışişleri ve Diaspora Bakanı Musalia Wycliffe Mudavadi, Somali Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Devlet Bakanı Ali Mohamed Omar, Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi (IGAD) İcra Sekreteri Workneh Gebeyehu ve Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı (WFP) İcra Direktörü Yardımcısı ve Operasyon Direktörü Carl Skau konuşmacı olarak katıldı.

Duran, Afrikalıların kendi geleceklerini belirlemelerinin önemine vurgu yaparak, "Afrika zaten yükselen bir kıta. Son derece parlak bir geleceği var. Bu esnada Türkiye'nin kıtada böylesine kendine özgü ve pozitif bir rolünün olması çok olumlu görünüyor. Yani yüz yüze bir ilişki yapılıyor ve aynı zamanda prensipler üzerinde hareket ederek buna bağlı olarak bir duruş sergiliyoruz. Bunlar son derece önemli hususlar." dedi.

Türkiye'nin bölgesel entegrasyon hususunda Afrika'nın ekonomik kalkınmasına ve kapasite oluşturmasına baktığını ifade eden Duran, "Aynı zamanda bölgenin ve kıtanın güvenliği hususundaki konular üzerinde çalışıyoruz. Türkiye'nin burada bir ara buluculuk görevi var. Tabii ki Afrika sorunlarına Afrika çözümleri bulmaya gayret ediyoruz." diye konuştu.

Duran, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Afrika vizyonunu hatırlatarak, "Cumhurbaşkanımız Afrika'yı gelecek on yıllarda yükselen bir kıta olarak görüyor. Bu da zaten ortaklık ve partnerlik anlamında Afrika'yla olan bağımızı da ortaya koymaktadır." ifadesini kullandı.

Afrika boynuzu özelinde pek çok sorun olduğunu kaydeden Duran, "Göç sorunu var, iklim değişikliği ve hala terör sorunu devam ediyor. Kalkınma sorunları var. Bunlar önemli sorunlar. Fakat Afrika'nın demografik özellikleri, doğal kaynakları, bağlantısallık özellikleri ve özellikle tarım anlamında gelişmekte olan bölgeler göz önüne alındığında geleceğinin parlak olduğunu da görebiliyoruz. Sadece Afrika konusunda adil bir yaklaşım gerekiyor." açıklamasında bulundu.

Duran, Türkiye'nin Afrika'ya yönelik entegre bir politika yürüttüğünün altını çizerek, "Türkiye'nin bu tür faaliyetlerine diğer üçüncü tarafların da katılımına açık olarak devam edeceğini öngörebiliriz." şeklinde konuştu.

"AFRİKA ÜLKELERİ TARAFINDAN OLUŞTURULAN KURUMLARA SAYGI DUYULMASI ELZEM"

Kenya Dışişleri ve Diaspora Bakanı Mudavadi de bölgede birçok unsurun çatışmalara sebep olduğunu belirterek, "Burada önemli olan husus şu; bizim gerçekten de Afrika kurumlarını ve Afrika mekanizmalarını bunu önlemek için bir araya getirmemiz ve işbirliği içerisinde bulunmamız gerekiyor. Kurumlar arasında bir güçlendirmede bulunmamız gerekiyor. Dolayısıyla çatışmalar yaratmaktansa daha birleşik bir şekilde hareket etmemiz gerekiyor." değerlendirmesini yaptı.

Afrika'da yeni bir karmaşa yaratılmaması için dikkatli adımlar atılması gerektiğinin altını çizen Mudavadi, "Daha fazla soruna yol açacak adımlar atmamalıyız. Çünkü tarihte bunu gördük. Afrikalılar angaje olmak istiyor ve bunu anlamlı şekilde yapmak istiyor ve bunu dünyanın geri kalanıyla da başarmak istiyor. Bu temel bir konu. Bu nedenle Afrika ülkeleri tarafından oluşturulan kurumlara saygı duyulması elzem." dedi.

Mudavadi, "Washington'ın uygulamaya çalıştığı tarifelerden şikayet ederek hayatımızı geçiremeyiz. Bizler Afrika olarak kendi iç tarifelerimizi kaldırmalıyız öncelikle. Böylelikle komşularımıza yardımcı olabilelim." ifadesini kullandı.

Somali Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Devlet Bakanı Ali Mohamed Omar, Somali'nin Türkiye'nin ortaklığına büyük bir değer verdiğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Türkiye bölgemizde son derece yapıcı çalışmalarda bulunuyor. Türkiye'nin 2024'ten bu yana Somali ve komşumuz Etiyopya arasındaki çatışmalar hususunda ara buluculuk teklifine çok sıcak bakıyoruz. Türkiye'nin son derece derin ilişkileri var. Dolayısıyla bu değerli katkılar her iki ülke tarafından da büyük bir mutlulukla karşılandı."

Afrika boynuzunun son derece kritik ve gittikçe büyüyen jeopolitik bir bölge olduğunu dile getiren Omar, şunları kaydetti:

"Bu bölgede ya çatışacağız ya da öyle bir bölge olacağız ki artık potansiyelini burada harmanlayacak ve daha da iyi ve refah dolu bir geleceğe adım atacağız. Umarım ikincisi olur. Umarım işbirliği içerisinde çalışırız. Umarım kendi gençlerimize refah sağlayabiliriz."

IGAD İcra Sekreteri Gebeyehu ise ara buluculuğun güvene dayalı bir husus olduğunu ifade ederek, "Türkiye'nin bu noktadaki ara buluculuğu bu spesifik alan içerisinde başarılı oldu. Çünkü güven unsuruna dayalıydı." dedi.

IGAD olarak üyelerin gerçekleştirdiği ara buluculuk çabalarını çok değerli gördüklerini belirten Gebeyehu, diğer ara bulucularla rekabete girilmemesi gerektiğini, bunun da bölgede sorun oluşturabileceğini kaydetti.

WFP İcra Direktörü Yardımcısı ve Operasyon Direktörü Skau ise gıda güvensizliğinin Afrika Boynuzunda artmaya başladığını aktararak, "Yaklaşık olarak 60 milyon kişi ciddi bir şekilde gıda güvensizliğine maruz kalıyor." şeklinde konuştu.

Gıda güvensizliği ve güvenlik arasında çok yakın bir ilişki olduğunu vurgulayan Skau, "Çatışma muhakkak ki gıda güvensizliğini yaratıyor ama gıda güvensizliği ve açlık da aynı zamanda çatışma ve istikrarsızlığa sebep oluyor." dedi.