Nedeni ise gelir vergisi tarifesinin artan oranlı yapısı. Ekonomist Özgür Erdursun’un dikkat çektiği üzere, çalışanlar yıl boyunca aynı işi yapmalarına rağmen ay ay düşen maaş alıyor. Bu durum, yaşam standardını ciddi biçimde tehdit ediyor.
Vergi Dilimleri Maaşları Geriye Çekiyor
Gelir vergisinin artan oranlı olması, özellikle asgari ücretin biraz üzerinde kazananları etkiliyor. Örneğin:
- Ocak ayında 50.000 TL maaşla işe başlayan biri, yılın ortasında 42.900 TL seviyesine geriliyor.
- Aynı çalışan yıl sonunda daha da düşük maaş alıyor.
Bu kayıp, yalnızca brüt maaşla çalışanları değil, net ücretle çalışanları da etkiliyor. Net maaşlı çalışan, kesintileri doğrudan fark etmese de maaş artışlarının sınırlandırılmasıyla reel kayba uğruyor.
Maaş Düşüşü Örnekleriyle Görselleştirildi
|
Başlangıç Maaşı (Ocak) |
Yıl Sonu Maaşı (Tahmini) |
Kayıp Tutarı |
|---|---|---|
|
30.000 TL |
25.700 TL |
-4.300 TL |
|
40.000 TL |
34.200 TL |
-5.800 TL |
|
50.000 TL |
42.900 TL |
-7.100 TL |
|
70.000 TL |
60.000 TL |
-10.000 TL |
Vergi dilimlerinin sabit kalması, enflasyonla birlikte çalışanların her yıl daha erken üst dilimlere girmesine ve kesintilerin daha yüksek olmasına neden oluyor.
Kimler Etkileniyor?
- Brüt maaşlı tüm çalışanlar
- Fazla mesai yapan asgari ücretliler
- Net maaşlı çalışanlar (dolaylı etkilenme)
Özellikle fazla mesai yapan ya da küçük bir maaş farkıyla üst dilime geçen asgari ücretliler, yıl sonunda daha az gelirle yaşamaya zorlanıyor.
Vergi Sistemindeki Adaletsizlik Daha Belirgin
Özgür Erdursun’a göre mevcut sistem çalışanı cezalandırıyor:
- Vergi dilimleri sabit tutuluyor ama maaşlar artıyor.
- Enflasyon artışı dilimlere yansıtılmadığı için çalışan daha erken yüksek vergi ödüyor.
- Yoksulluk sınırı dikkate alınmadan oluşturulan tarifeler, geniş bir kesimin gelirini hızla eritiyor.
Çözüm: Vergi Dilimlerinde Güncelleme
Erdursun’un önerileri şu şekilde:
- Vergi dilimleri enflasyona göre yeniden düzenlenmeli.
- Dilim geçişleri daha yavaş ve gelire göre adaletli olmalı.
- Özellikle dar ve orta gelirli çalışanlar vergi yükünden korunmalı.
Aksi halde, çalışanlar yıldan yıla değil, aydan aya fakirleşmeye devam edecek.
Sonuç: Düzenleme Olmazsa Geçim Sıkıntısı Büyüyecek
Artan enflasyon ve sabit vergi dilimleri nedeniyle milyonlarca çalışanın maaşı giderek eriyor. Bu erime:
- Alım gücünü düşürüyor
- Aile bütçelerine yük getiriyor
- Ekonomide genel bir daralma riski doğuruyor
Vergi sisteminin daha adaletli bir yapıya kavuşması, çalışanların refahı ve ekonominin sürdürülebilirliği açısından kritik önemde. Aksi halde, çalışan kesim sadece enflasyona değil, vergiye de yenik düşmeye devam edecek.
