Ramazan ayında herkesin ete ulaşabilmesi için alınan ithalat ve fiyat sabitleme önlemlerine rağmen kasap reyonlarında etiketler durmadı. Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin yayınladığı rapora göre, bazı marketlerin et fiyatlarını sabitlemesine rağmen kuzu eti kilogram başına yüzde 8.5, dana eti ise yüzde 7.4 zam gördü
Türkiye'de son yıllarda kırmızı et fiyatlarındaki artış, vatandaşın sofrasını doğrudan etkileyen önemli ekonomik göstergelerden biri haline geldi. Özellikle Ramazan ayında alınan ithalat ve fiyat sabitleme kararlarına rağmen, başta kuzu eti olmak üzere et fiyatlarında ciddi artışlar yaşandı. Peki, kuzu eti neden bu kadar pahalı? Fiyat artışlarının arkasında yatan temel sebepler neler? İşte detaylar…
KUZU ETİ FİYATI REKOR KIRDI
Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin (TZOB) paylaştığı son rapora göre, kuzu etinin kilogram fiyatı sadece Ramazan ayında yüzde 8,5 artarak 855 liraya yükseldi. Dana eti ise aynı dönemde yüzde 7,4 zamlanarak 692 liraya ulaştı. Geçtiğimiz yılın Mart ayında dana eti 517 lira, kuzu eti ise 638 liradan satılıyordu. Bu da bir yıllık süreçte dana etinde yüzde 33,8, kuzu etinde ise yüzde 34'lük bir artış anlamına geliyor.
FİYATLAR NEDEN HÂLÂ YÜKSEK?
Et fiyatlarının düşürülmesi amacıyla uygulamaya konulan canlı hayvan ithalatı politikası son yıllarda büyük ölçüde genişletildi. Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, 2010 yılında 140 bin baş olan ithal hayvan sayısı, 2023 yılına gelindiğinde 1 milyon 82 bin 523'e çıktı. Sadece 2024 yılı Ocak ayında 64 bin 217 baş hayvan ithal edildi; bu rakam Şubat 2024’te 136 bin 50’ye yükseldi. Yani yıllık bazda yüzde 112'lik bir artış söz konusu.
NİYE BÖYLE OLDU?
Hayvancılıkta yüksek girdi maliyetlerinin üretimde soruna neden olduğunu kaydeden Gazi Kutlu Nefes, Büşra Genel’e konuştu. Kutlu, “Mera alanlarımız ıslah edilmediği için yeterli değil. Besilik hayvan sayımız çok düşük. Ülkemizde her yıl 500 bin yavru buzağı ölüyor. Buzağıları yaşatabilecek politikalar geliştirebilseydik, bu kadar ithalata gerek kalmayacaktı” diye ifade etti. OECD verilerine göre 2000-2002 yıllarında tarıma 40,3 milyon dolar destek sağlandığını belirten Gazi Kutlu Nefes, 2023-2024 yılları arasında bu desteğin 10,8 milyon dolara düştüğünü vurguladı.
BEYAZ ET DE ZAMDAN KAÇAMADI
Kırmızı etin cep yakması nedeniyle tüketicinin yöneldiği beyaz et de fiyat artışlarından muaf değil. Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin Mart 2024 verilerine göre, tavuk etinin kilogram fiyatı Şubat’ta 100 lirayken, Mart’ta yüzde 5,3 artarak 106 liraya çıktı. 2023 Mart ayında 88 lira olan tavuk eti, bir yılda yüzde 20 zamlandı.