Güncelleme Tarihi:
Derleyen: İsmail SARI / [email protected] | Fotoğraflar: iStock
Oluşturulma Tarihi: Nisan 06, 2025 08:42
Evinizde koltuğunuzda otururken, birdenbire bir elinizin kendiliğinden hareket ettiğini ve bunu durduramadığınızı hayal edin. Bu, çoğu insan için oldukça korkutucu bir deneyim olurdu. Ancak 77 yaşında adı açıklanmayan bir kadının başına gelenler ise çok daha fazlasıydı.
1/13
New York Post’ta yer alan haberde adını açıklanmayan 77 yaşındaki bir kadın, bir gün televizyon izlerken, sol elinin sanki bir yabancı tarafından kontrol ediliyormuş gibi hareket ettiğini fark etti.
ABD’de Baylor Üniversitesi Tıp Merkezi Bildirileri dergisinde yayımlanan vaka çalışmasına göre, kadın “sol elinin iradesi dışında yüzünü ve saçını okşadığını” ve bundan dehşete kapıldığını belirtiyor.
2/13
Sol elini yaklaşık 30 dakika boyunca kontrol edemedi ve bu süreçte el, kadın için oldukça rahatsız edici hareketlerde bulundu. Vaka çalışmasının yazarları, bu durumu, ‘yabancı el sendromu’ ya da diğer adıyla ‘Dr. Strangelove sendromu’ olarak tanımladılar.
BAKMADAN GEÇME!
3/13
YABANCI EL SENDROMU NEDİR?
Yabancı el sendromu, bir kişinin elinin kontrolünü kaybetmesi ve elin bağımsız bir şekilde hareket etmeye başlaması ile karakterize edilen ilginç bir nörolojik durum. Sol el, bazen nesneleri kavrayabilir, hatta aşırı durumlarda hastanın boğulmasına yol açabilecek kadar ciddi hareketler yapabilir.
4/13
İnsanlar bu sendromu deneyimlediklerinde, vücutlarına ait olmayan bir elin hareketlerini gözlemleyip, bu hareketlerin engellenememesi durumuyla karşı karşıya kalırlar. Bu durum, beynin sağ ve sol yarımkürelerinin birbirinden bağımsız şekilde çalışması nedeniyle ortaya çıkabilir ve genellikle beyin travması, felç veya Alzheimer gibi nörolojik hastalıklar ile ilişkilendirilir.
BAKMADAN GEÇME!
5/13
İLK VAKA 1908 YILINDA RAPOR EDİLDİ
Bilinçli olarak bu durumu kontrol etmeye çalışmak çoğu zaman başarısız olur. Hastalar, istek dışı hareket eden ellerini engellemeye çalışırken, sıklıkla karşılaştıkları durumu anlamlandırmakta zorluk çekerler. ‘Uzaylı el sendromu’ olarak da bilinen bu hastalığın ilk vakası 1908 yılında Alman nörolog Kurt Goldstein tarafından rapor edildi.
6/13
Ayrıca, Stanley Kubrick’in kült film karakteri Dr. Strangelove’ın sürekli olarak Nazi selamı vermeye çalışan elinin tasviri de bu sendromun popüler kültürde yer edinmesine sebep oldu. Dr. Strangelove sendromu olarak da bilinen bu durum, kişinin bilinç dışı ve istemsiz hareketleri nedeniyle adlandırıldı.
BAKMADAN GEÇME!
7/13
30 DAKİKA BOYUNCA DEVAM ETTİ
Bu yaşlı kadının durumu, oldukça şok ediciydi ve çok kısa bir süre sürdü. 30 dakika süren bu olay, kaydedilen en kısa süreli yabancı el sendromu vakalarından birisiydi. Ancak olayın ardından kadın, sol kolunda güçsüzlük ve uyuşma hissetti. Eşi hemen hastaneye gitmesine yardımcı oldu ve hastaneye gitmek üzere yola çıktıkları sırada, kadının sol bacağını sürüklediğini fark etti.
8/13
Doktorlar, kadının hastalığına dair yaptıkları değerlendirmede, omurga ameliyatı olacağı beklentisiyle aldığı kan pıhtılaşmasını engelleyen ilaçları kesmesinin ardından felç geçirdiğini ve bunun yabancı el sendromunu tetiklemiş olabileceğini düşündüler.
BAKMADAN GEÇME!
9/13
Sol tarafındaki felç, altı saat içinde kademeli olarak iyileşmeye başladı ve kadının vücut kontrolü yeniden sağlandı. Hastanede tedavi edildikten sonra evine gönderildi. Bu tür vakalar, doktorların bu sendromun bazı nörolojik bozukluklarla ilişkili olduğunu düşündüklerini bir kez daha ortaya koyuyor.
10/13
Ayrıca, yabancı el sendromunun farklı vakalarında, hastaların yaşadığı duruma dair oldukça ilginç ve garip örnekler bulunuyor. Örneğin, bir vakada, sağ eliyle gömleğinin düğmelerini iliklemeye çalışan bir kadın, aynı zamanda sol eliyle bu düğmeleri açmaya çalışmıştı.
BAKMADAN GEÇME!
11/13
Bu tür vakalar, hastaların yalnızca kas kontrolünü kaybetmediklerini, aynı zamanda iki elinin birbirine zıt hareketler yapmasıyla karşılaştıklarını gösteriyor. Bu, sendromun en karmaşık ve tedirgin edici yönlerinden biri.
12/13
NASIL BİR TEDAVİ UYGULANIYOR?
Yabancı el sendromu için kesin bir tedavi bulunmuyor. Ancak, hastalar için çeşitli yönetim teknikleri var. Bu sendrom, beyinle ilgili bazı nörolojik bozukluklardan kaynaklandığı için, tedavi genellikle altta yatan hastalığın yönetilmesine yönelik. Bazı vakalarda, hastalar davranış terapisi ile tedavi edilebilirler.
BAKMADAN GEÇME!
13/13
Sonuç olarak yabancı el sendromu, nörolojik tıbbın en ilginç ve şaşırtıcı durumlarından biri. Beyinle ilgili hastalıklar, felç ve nörodejeneratif hastalıklar gibi bir dizi etken, bu tür sendromların ortaya çıkmasına neden olabiliyor.
New York Post’un ‘Elderly woman with rare ‘alien hand syndrome’ rushed to hospital with terrifying symptom’ ile Medical News Today'ın 'What to know about alien hand syndrome' başlıklı haberlerinden derlenmiştir.